Ghẹ biển và những món ăn một lần nhớ mãi

Vóc dáng ghẹ tương tự như cua biển, nhưng “thon thả” hơn, vỏ mềm hơn. Có hai loại ghẹ chính là ghẹ hoa và ghẹ xanh. Ghẹ hoa, mai màu nâu tươi, có hoa văn nhiều màu sặc sỡ, rất đẹp, càng và ngoe trắng hồng. Ghẹ xanh, mai và càng đều xanh lơ, lốm đốm trắng. Loại ghẹ nào bụng cũng trắng tinh và ngoe thon, dài. Ghẹ phải chọn những con thật chắc, to bằng bàn tay người lớn, bấm vào yếm không lún.
Thịt ghẹ ngon, mát, bổ, chỉ xếp sau cua biển. Nếu cua biển mà mua phải cua nước, thì ăn ghẹ còn ngon hơn. Hai món thông dụng nhất được mọi người chế biến là ghẹ hấp và ghẹ nướng. Ghẹ hấp được nhiều người ưa thích hơn cả. Ghẹ mua về, rửa sạch, cho vào nồi hấp với bia và củ sả đập nhỏ cho dậy mùi. Khi ghẹ chín tới, đặt vào mỗi đĩa một con. Con ghẹ nằm sấp với chiếc mai đỏ au, bên cạnh là chiếc đĩa nhỏ xíu có tương ớt đỏ hồng, hoặc đĩa muối súp vắt chanh, thêm vài lát ớt tươi, cùng với đĩa rau thơm xanh rờn, màu sắc tươi tắn quyện với hương vị thơm ngậy của thịt ghẹ và mùi bia, thật gợi cảm và hấp dẫn thực khách.
Ghẹ phải thưởng thức lúc nóng. Một người khỏe tay bửa mai, lộ ra tảng gạch chắc nịch, vàng ruộm, rồi bẻ thân ghẹ thành hai hoặc thành bốn miếng, gỡ ra những thớ thịt trắng muốt. Cái giống ghẹ trông thế mà nhiều thịt. Mai gạch thường được ăn trước. Lấy thìa nhỏ múc gạch, cho vào từng bát. Gạch béo ngậy cùng vị cay cay của tương ớt lan tỏa trong miệng làm người nóng ran, ngon... nhớ đời. Sau ăn gạch là đến thịt ghẹ. Tốt nhất là mỗi người tự bóc miếng ghẹ của mình, bóc đến đâu, ăn đến đấy. Ăn ghẹ cũng như ăn cua biển, phải ăn theo kiểu lai rai, cho vị ngọt của ghẹ thấm dần vào lưỡi.
Cuối cùng, dùng muôi (môi) to, hoặc kìm đập giập hai chiếc càng to, bóc dần từng mảng vỏ, được cả khối thịt màu trắng hồng, chắc lẳn, to bằng ngón tay, ăn mới đã. Còn mấy chiếc ngoe, chỉ cần cắn giập là ăn được. Với các đấng nam nhi, có thêm ly rượu (tốt nhất là rượu vang trắng), hoặc bia, nhâm nhi với thịt ghẹ, thì thật là lý thú. Ghẹ nướng chế biến đơn giản hơn. Chọn ghẹ to, chắc, rửa sạch và nướng trên than hoa (than củi). Xoay con ghẹ trên than cho chín đều, khi vỏ ghẹ vàng tươi, có mùi thơm ngậy là được.
Ghẹ còn được làm lẩu. Lẩu ghẹ ngon hơn hẳn lẩu cua đồng, vì ghẹ “to con” hơn, thịt và gạch nhiều hơn cua đồng rất nhiều; do đó nước lẩu (nước dùng) cũng ngọt hơn, đậm đà hơn. Lẩu ghẹ phải thêm một số gia vị, mấy thứ chua chát và không thể thiếu món rau sống (thường là rau cải xanh và những món rau thơm). Thực khách thường thưởng thức gạch và thịt ghẹ trước, như đã nói ở phần ghẹ hấp; sau đó mới cho bánh đa thái sợi, hoặc mì cuộn và rau cải xanh chần qua nước lẩu và múc vào bát cho từng người. Cũng có thể cho ít gạch và thịt ghẹ vào bát mì sợi (hoặc bánh đa nhỏ) rồi chan nước dùng, như người ta ăn mì cua, hoặc canh bánh đa cua.
Ăn ghẹ xong cũng như ăn ốc, rửa tay bằng nước lá sả hoặc nước chè xanh, thêm mấy lát chanh thì sạch hết mùi.
Hải Phòng là nơi rất giàu ghẹ và các loại hải sản khác. Mùa hè, du khách thập phương về thành phố Hoa Phượng Đỏ tắm biển Cát Bà trong xanh, hay biển Đồ Sơn dậy sóng. Tắm cho thỏa thuê, rồi vào các nhà hàng ăn các món ghẹ, thì cứ gọi là: “Ăn một lại muốn ăn hai/ Ăn ba ăn bốn, lại đòi ăn năm”. Thật thế! Nhiều người còn mua dăm ba cân ghẹ về biếu người thân. Ghẹ là món ăn đặc sản thu hút khách du lịch, kể cả khách nước ngoài. Còn những người con đất Cảng khi xa quê, vẫn nhớ nhung các món ăn từ ghẹ mà cảm hoài: “Anh đi, anh nhớ quê nhà/ Nhớ em ghẹ biển, nhớ quà Đồ Sơn”!